Prawidłowe pH w jamie ustnej powinno być obojętne. Najlepiej, by mieściło się w przedziale 6-7,5, czyli od lekko kwaśnego do lekko zasadowego. Z różnych powodów może spaść poniżej wartości 5,5, co sprzyja demineralizacji zębów i rozwojowi próchnicy. W tym wpisie wyjaśniamy, skąd bierze się kwasowa erozja szkliwa, jak jej zapobiegać, a także co zrobić, gdy zauważy się jej objawy!
Spis treści
Kwasowa erozja szkliwa – co to jest?
Kwasowa erozja szkliwa to długotrwały proces chemicznego uszkadzania się szkliwa zębów spowodowany bezpośrednim działaniem kwasów – pochodzących z diety lub soków żołądkowych. Polega na stopniowej demineralizacji szkliwa, prowadzącej do nieodwracalnej utraty tkanek twardych zębów. Kwasową erozję szkliwa najczęściej obserwuje się przy regularnym kontakcie z kwaśnymi substancjami. Może rozwinąć się u każdego, kto ma specyficzną dietę, nieprawidłowo dba o higienę albo zmaga się z przypadłościami zwiększającymi kwasowość w jamie ustnej.
Przyczyny kwasowej erozji szkliwa
Do najczęstszych przyczyn kwasowej erozji szkliwa zaliczają się:
- częste spożywanie napojów gazowanych, soków owocowych (np. pomarańczowy, jabłkowy, grejpfrutowy), wina i energy drinków;
- częste spożywanie żywności zawierającej kwasy (m.in. dressingi, kwaśne słodycze, surowe owoce cytrusowe oraz niektóre warzywa, np. szczaw, pomidory);
- choroby wywołujące refluks żołądkowy czy wymioty, m.in. choroba refluksowa przełyku, przepuklina rozworu przełykowego, alkoholizm, niektóre leki (np. blokery kanału wapniowego, leki na nadciśnienie i przeciwcholinergiczne, teofilina), bulimia, anoreksja i inne zaburzenia odżywiania;
- schorzenia i nawyki prowadzące do obniżonej produkcji śliny (kserostomii), np. cukrzyca, depresja, przyjmowanie narkotyków, palenie papierosów, przyjmowanie leków antyhistaminowych;
- przewlekły, silny stres;
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej, np. zbyt rzadkie mycie zębów albo szczotkowanie zębów zaraz po posiłku.
Objawy kwasowej erozji szkliwa
Kwasowa erozja szkliwa to zjawisko, które jest efektem długotrwałego działania szkodliwych czynników na zęby. Najczęstszymi objawami tej przypadłości są:
- utrata połysku szkliwa (matowy wygląd zębów);
- powstawanie gładkich, powierzchownych zagłębień (zwłaszcza na powierzchni językowej zębów bocznych i podniebiennych górnych siekaczy);
- nadwrażliwość zębów na zimne i gorące pokarmy oraz napoje;
- zmiana zabarwienia zębów na żółty lub pojawienie się przezroczystości (odsłonięcie zębiny);
- podatność zębów na uszkodzenia mechaniczne i ścieranie się powierzchni żujących.
Zapobieganie i leczenie
Kwasowej erozji szkliwa można zapobiegać. Na pewno warto ograniczyć spożywanie napojów i produktów kwaśnych, które zawsze mają negatywny wpływ na stan szkliwa.
Ważne jest też, by zwiększyć odstęp czasu między jedzeniem a szczotkowaniem zębów (szczególnie, gdy posiłek zawierał kwaśne produkty). Po spożyciu kwasów szkliwo ulega częściowej demineralizacji, przez co chwilowo staje się bardziej miękkie i podatne na uszkodzenia mechaniczne. Mycie zębów w tym czasie powoduje wcieranie kwasów w powierzchnię szkliwa, co przyspiesza jego erozję i ścieranie. Użycie szczoteczki do zębów na osłabionym szkliwie może powodować trwałą utratę tkanek twardych oraz odsłonięcie zębiny. Zaleca się odczekać około 20-30 minut po jedzeniu, aby ślina mogła zneutralizować kwasowe środowisko w jamie ustnej i wspomóc remineralizację szkliwa.
Dobrą praktyką jest również stosowanie past wzmacniających szkliwo, zawierających fluor i hydroksyapatyt. Naturalnie odbudowują mikroubytki, zachowując zęby w dobrej kondycji i zwiększając ich odporność. Kiedy zauważy się pierwsze objawy kwasowej erozji szkliwa, należy szybko skonsultować się ze stomatologiem. Wykona wnikliwą kontrolę oraz omówi konkretne zalecenia. Leczenie stomatologiczne zazwyczaj obejmuje remineralizację szkliwa oraz odbudowę uszkodzonych struktur zębowych.
Twój uśmiech stracił blask i czujesz nadwrażliwość? Nie czekaj, umów się na leczenie zachowawcze zębów.
Skutki wczesne i zaawansowane
Na początku objawy kwasowej erozji szkliwa są trudne do zauważenia dla pacjenta, dlatego trafną diagnozę może postawić tylko stomatolog. Po czasie konsekwencje mogą być bardzo poważne. Z tego względu tak ważne jest, by regularnie kontrolować stan uzębienia i stosować się do zaleceń.
Wczesne skutki
- Utrata połysku, zmatowienie szkliwa.
- Niewielkie, gładkie ubytki powierzchowne.
- Nadwrażliwość na bodźce termiczne oraz chemiczne.
Zaawansowane skutki
- Utrata grubości szkliwa (przezroczystość).
- Przebarwienia zębów (żółty odcień).
- Odkrycie zębiny.
- Zwiększona łamliwość zębów.
- Rozległe ubytki na powierzchniach siecznych i żujących.
- Konieczność leczenia kanałowego lub protetycznego z powodu uszkodzenia miazgi i utraty tkanek twardych.
Masz problem z kwasową erozją szkliwa? Niezależnie od tego, czy zauważasz już objawy, czy chcesz im zapobiec, zacznij działać. Dentysta w Szczecinie pomoże Ci najlepiej zadbać o zęby – ich wygląd, odporność i funkcjonalność. Zarezerwuj termin na wizytę!
Zapytaj o szczegóły. Wypełnij poniższy formularz lub zadzwoń +48 601 70 70 78.